کمبود نقدینگی، تهدید جدی برای صنعت دارو
به گزارش دبیرخانه همایش تقدیر از توانمندی‌های تولیدی صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی کشور دکتر امیر فرشچی، مدیرعامل شرکت آریوژن فارمد، وابستگی صنعت دارویی کشور به تکنولوژی خارجی را یکی از ویژگی‌های آن در سال‌های پیش و ابتدای انقلاب دانست که با گذار از این شرایط و آغاز جنگ، با بحران جدیدی روبه‌رو شد: با شروع جنگ، برای رفع نیازهای کشور و رویارویی با بحران‌هایی که آن زمان کشور را تهدید می‌کرد، گام دیگری برداشتیم. در طول جنگ توانستیم با استفاده از نیروهای متخصص جوان و پتانسیل‌های موجود، به دانش داروسازی و تولید غیر وابسته آن دست پیدا کنیم. پس از جنگ روند توسعه و پیشرفت صنعت داروسازی ادامه پیدا کرد و ما به سمت تولید داروهای ژنریک رفتیم که می‌توانیم بگوییم ریشه تولید داروهای بیوتکنولوژی به همان سال‌ها برمی‌گردد. در عرض یک دهه توانستیم این داروها را به مجموعه تولیدات کشور اضافه کنیم و امروز صنعت ما در لبه توسعه این حوزه حرکت می‌کند که هم از منظر کسب دانش لازم و هم از منظر خلق ارزش و ثروت در کشور اتفاق افتاده است.
به گفته دکتر فرشچی شرکت‌های دانش‌بنیان همان‌طور که از نامشان پیداست، کار خود را در یک حوزه دانشی و تکنولوژی شروع و خدمت یا محصول خود را در این زمینه تولید و عرضه می‌کنند. خوشبختانه در یک دهه اخیر با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری از تأسیس و فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان، شاهد رشد این شرکت‌ها بوده‌‌ایم و اتفاقات خوبی در حوزه دارویی نیز افتاده است. بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده دارویی های‌تک، دانش‌بنیان هستند و در بازار بر اساس خلق یا ایجاد یک تکنولوژی به کار خود ادامه می‌دهند و یکی از نتایج مهم فعالیت آن‌ها تأثیر زیادی است که روی بخش اقتصاد دارو داشته‌اند.
دکتر فرشچی به عنوان یک تولیدکننده که با تحریم‌ها درگیر است آن‌ها را به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم بخش‌بندی کرد و توضیح داد: تأثیرات منفی تحریم مستقیم شدیدتر و آشکارتر به نظر می‌آید، مثل مشکلات نقل‌وانتقال پول که مانع بزرگی بر سر راه تولید است؛ اما نمی‌توانیم بگوییم اثر تحریم‌ها بر بخش‌های مختلف صنعت دارو یکسان بوده است. هرچند نمی‌توانیم این تأثیرات منفی را از بین ببریم ولی سعی می‌کنیم این فشار را کاهش دهیم و خصوصاً با اتکا به دانش نیروهای متخصص کشور بخشی از اثرات غیرمستقیم تحریم‌ها را کمرنگ کنیم.
دکتر امیر فرشچی نبود نقدینگی کافی را بحران اصلی عنوان کرد که در شرایط فعلی صنعت داروی کشور را تهدید می‌کند و با ادامه روند فعلی، در سال‌های آینده نیز وجود خواهد داشت. طلب نزدیک ۵۰۰۰ میلیاردی شرکت‌های دارویی از دولت اثر مستقیم روی زنده‌مانی این صنعت و ادامه کار شرکت‌های پخش، واردات مواد اولیه و تولید دارو دارد. با ادامه روند فعلی، این شرایط نامساعد نیز ادامه خواهد داشت و صنعت دارویی کشور را به سمت بحران خواهد بود؛ مگر آنکه دولت تدبیر جدی در این مورد داشته باشد و مانع ادامه روند فعلی شود.
به گفته او یکی دیگر از حوزه‌هایی که دولت می‌تواند در آن مؤثر باشد، تغییر ساختار و نگرش به قیمت‌گذاری محصولات دارویی است؛ حداقل در حوزه بیوتکنولوژی که ما فعالیت می‌کنیم، در ۴-۵ سال گذشته افزایش قیمت اتفاق نیفتاده است. ما هم معتقدیم مردم باید آرامش روانی داشته باشند، داروها به موقع و با قیمت مناسب در اختیارشان قرار بگیرد و افزایش قیمت باعث فشار بیشتر روی آن‌ها نشود اما در عین حال حفظ قیمت‌های سابق بار زیادی به شرکت‌های دارویی تحمیل و مستقیماً حیات شرکت‌های دارویی را تهدید می‌کند.
وی تأکید کرد: در این میان نباید نقش بیمه‌ها را فراموش کنیم که لازم است فعالیت پررنگ‌تری داشته باشند و اگر نقش خود را به درستی اجرا نکنند و این بار فقط روی شرکت‌های دارویی باشد، می‌تواند داروی کشور را به شرایط اورژانسی برساند.
این تولیدکننده سطح اطمینان و اعتماد مردم به داروهای داخلی در حوزه‌های مختلف را متفاوت دانست و گفت: در مورد داروی بیماری‌های خاص پزشک تصمیم می‌گیرد که چه دارویی با چه برندی مصرف شود و ما در واقع باید اعتماد افراد متخصص را جلب کنیم. اما در زمینه داروهای بدون نسخه مردم مخاطب ما هستند.
به گفته دکتر فرشچی اگر روند تغییر کیفیت داروهای ایرانی را از ابتدای انقلاب تا الان بدون جانب‌داری خاصی بررسی کنیم، می‌بینیم که میانگین کیفی محصولات ایرانی بسیار بالا رفته است و یکی از دلایل آن را نظارت‌ها و ضوابط وزارت بهداشت برای رعایت استانداردها و دستورالعمل‌های دارویی عنوان کرد که بسیار سخت‌گیرانه‌تر از قبل شده است و به خاطر این فشارها بسیاری از شرکت‌ها مجبور شده‌اند سطوح کیفی تولیدات خود را بالا ببرند و امروز محصولات ایرانی حتی در مقایسه با بسیاری کشورها بالاتر است. او یادآوری کرد حتماً مواردی هست که مورد تائید وزارت بهداشت نباشند ولی مردم می‌توانند به این داروها اعتماد کنند، خصوصاً که بنگاه‌های اقتصادی فعال در حوزه دارو برای رقابت با محصولات خارجی و حتی تولیدات مشابه داخلی مجبور شده‌اند، کیفیت تولیدات خود را بالا ببرند.
دکتر امیر فرشچی دو نتیجه برای حضور در همایش تقدیر از توانمندی‌های تولیدی صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی کشور» و همایش‌های مشابه عنوان کرد: «اول این‌که مخاطبان چه متخصص یا عام، به حضور فعالان حوزه دارو امیدوار باشند و بدانند که ما با حداکثر توان خود برای تأمین نیاز کشور تلاش می‌کنیم تا داروها به موقع و با کیفیت عالی به دست بیمار برسد؛ نکته دوم این است که در چنین همایش و نشست‌هایی می‌توان با حضور متخصصان کمیته‌هایی تشکیل داد، مشکلات و مسائل دارویی کشور را بررسی و مطرح کرد، نتیجه این نشست‌ها دسته‌بندی و اولویت‌بندی و به اطلاع وزارت بهداشت و دولت رسانده شود.
همزمان با دهه فجر انقلاب اسلامی همایش «تقدیر از توانمندی‌های تولیدی صنایع دارویی و تجهیزات پزشکی کشور»، ۲۸ بهمن‌ماه در باغ موزه دفاع مقدس برگزار می‌شود. در این همایش محصولات جدید تولیدی یا دارای فن‌آوری ویژه تقدیر و معرفی خواهند شد.
