دکتر محمد عبده‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت ودرمان باشگاه خبرنگاران پویا؛ درباره علت بروز کمبودهای دارویی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین علل کمبود برخی داروها در کشور، عدم تخصیص به موقع ارز به شرکت‌های تولیدکننده دارو است.
وی افزود: آن دسته از شرکت‌های تولیدکننده که تخصیص ارز آنها صورت گرفته است نیز مواد اولیه برخی از داروها را از کشور هند وارد می‌کنند که به دلیل این‌که در هند روپیه نداشتیم، در واردات مواد اولیه از هندوستان، دچار مشکل شده‌ایم.
تولید بیش از ۹۵ درصد داروها در داخل کشور
عبده‌زاده ادامه داد: حدود ۹۵ تا ۹۷ درصد از داروهای موجود در کشور، تولیدی و سه درصد وارداتی است؛ اما مواد اولیه همان داروهای تولید داخل نیز از خارج از کشور وارد می‌شود. برای برخی از داروها نیز مواد حد واسط وارد می‌شود بنابراین نمی‌توانیم بگوییم داروها صفر تا صد در ایران ساخته می‌شود، هیچ کجای دنیا نیز این چنین نیست که یک کشور داروها را تماماً خودش بسازد و نیاز به واردات مواد اولیه وجود دارد و کشورها برای تولید محصولات خود، میزان ارزش افزوده‌ای که تولید دارو برایشان دارد را در نظر می‌گیرند و بر همین اساس به تولید می‌پردازند.
کیفیت داروهای ایرانی خوب است یا بد؟
رئیس هئیت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران درباره کیفیت داروهای ایرانی گفت: برخی از داروها که conventional هستند، بیواکی والانسی (مطالعات هم ارزی زیستی) را انجام می‌دهند و نتایج را به وزارت بهداشت ارائه می‌کنند؛ برخی از داروها نیز بایوتک هستند و باید با ارائه مستندات مطالعاتی بالینی، مجوز دریافت کنند؛ در حال حاضر عموم پزشکان و مردم به داروهای تولید داخل اطمینان پیدا کرده‌اند برای مثال بسیاری از داروهای آنتی بیوتیک، فشار خون، دیابت و … در داخل کشور تولید می‌شوند و بیماران طولانی مدت آنها را مصرف می‌کنند و تاکنون مشکلی نداشته‌اند و با این داروها در حال درمان هستند.
وی ادامه داد: ممکن است برخی از محصولات عوارض به دنبال داشته باشند که در این صورت وزارت بهداشت، این عوارض را بررسی می‌کند و اگر موردی باشد، این دارو را به آزمایشگاه می‌فرستد؛ همچنین مطالعات ادواری داریم که مسئول فنی باید نمونه‌ها را به وزارت بهداشت گزارش بدهد و اگر مورد شکایتی نیز باشد، قابل بررسی است البته کیفیت داروها همواره قابل ارتقا هست.
میزان تخصیص ارز به تولید و واردات داروها
عبده‌زاده درباره میزان تخصیص ارز به داروها بیان داشت: ارز ۴۲۰۰ تومانی بسیار محدود است و در سال حدود ۱٫۵ میلیارد دلار ارز به دارو تخصیص داده می‌شود که نیاز کشور در حوزه تولید و واردات بیش از این رقم است و معمولاً در طول سال برای تولید و واردات دارو، ۲٫۲ تا ۲٫۳ میلیارد دلار ارز نیاز داریم که از این مقدار حدود یک میلیارد دلار برای تولید و ۱٫۲ میلیارد دلار برای واردات نیاز است.
ارزبری ۴۸۰ میلیون دلاری داروهای کرونا
رئیس هئیت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران با بیان این‌که اگر بخواهیم حوزه تولید دپوی سه ماهه داروها را داشته باشیم ماهانه به حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارز نیاز داریم، خاطرنشان کرد: این در حالی است که به دلیل محدودیت‌های ارزی، در حال حاضر کل رقم تخصیص داده شده به حوزه واردات و تولیددارو، ۱٫۵ میلیار دلار است. از سوی دیگر ارز مورد نیاز برای تأمین داروهای کرونا نیز به این هزینه‌ها اضافه شده‌است؛ یعنی ارز مورد نیاز برای داروهای کرونا از مجموع ارز تخصیص داده شده برای تولید و واردات داروهای دیگر تأمین می‌شود و ردیف بودجه جداگانه‌ای برای داروهای مورد استفاده در کرونا در نظر گرفته نشده است و یکی از مهم‌ترین علل کمبودهای دارویی، این مسئله است و سال گذشته حدود ۴۸۰ میلیون دلار برای داروهای کرونا هزینه شده و ارز تخصیص داده شده است.
کمبودهای دارویی تا کجا ادامه پیدا می‌کند؟
عبده‌زاده در پاسخ به این سؤال که آیا کمبودهای دارویی برطرف خواهند شد تصریح کرد: مرتفع شدن کمبودهای دارویی بستگی به تخصیص ارز دارد. اگر تخصیص ارز به موقع نباشد؛ ممکن است این کمبودها بیشتر شود. در حال حاضر در کشورهایی که ما از آنها مواد اولیه دارو خریداری می‌کنیم؛ منابع ارزی موجود نیست.
رئیس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی در پایان تأکید کرد: لازم است ارز دارو و مواد اولیه آزاد شود و در صورت اجرای این سیاست باید از طریق قیمت‌گذاری مناسب اطمینان حاصل شود هزینه‌ای از اجرای این طرح به سمت داروسازی تحمیل نشود.
