نشست گفت‌وگوی سیاستی تأثیر آزادسازی نرخ ارز دارو و ملزومات پزشکی بر عدالت در سلامت با محوریت قیمت دارو و ملزومات پزشکی، تولید و واردات دارو و ملزومات پزشکی، هزینه‌های پرداختی بیماران، دسترسی عموم مردم، محرومان و بیماران خاص به دارو و هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر و سلامت با حضور موافقان و مخالفان این طرح به همت مرکز تحقیقات در سلامت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران در ساختمان ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران در روز ۲۲ مهرماه برگزار شد.
در این نشست که دکتر «علیرضا اولیایی‌منش»دبیر و رئیس دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت،مدیریت آن را برعهده داشت، به همراه دکتر «عباس کبریایی‌زاده» رئیس سندیکای صاحبان صنایع دارویی، دکتر «احمد شیبانی» رئیس هیأت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع دارویی، دکتر «مرتضی خیرآبادی» عضو هیأت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع دارو، دکتر «ایرج حریرچی» قائم‌مقام وزیر و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی، دکتر «محمدرضا واعظ مهدوی» عضو هیأت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد و مهندس «نیما برارجانیان» رئیس هیأت‌مدیره شرکت داروسازی دکتر عبیدی به‌عنوان کارشناسان حوزه دارو و مناظره‌کنندگان اصلی حضور داشتند.
به گزارش روابط عمومی سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، دکتر عباس کبریایی‌زاده نائب رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، از موافقان آزادسازی نرخ ارز در صنعت دارو ضمن تشکراز فرصت ایجاد شده برای بحث و تبادل نظر در مورد آزادسازی نرخ ارز گفت: «باید با اصول علمی در مورد نرخ ارز در صنعت دارو صحبت و عمل شود. متأسفانه دولت هنوز به یک ساختار شفاف در اداره نظام سلامت کشور نرسیده است.»
او در این رابطه افزود: «متأسفانه به دلیل ساختاری که دولت ایجاد کرده اعتماد به خود را مخدوش کرده و عملکردی که در گذشته داشته دولت را دچار بحران عدم اعتماد کرده است. این موضوع را در سال‌های اخیر به‌خصوص در طرح تحول سلامت شاهد بوده‌ایم. از طرفی دیگر رفتار عوام‌گرایانه دولت بر این عدم اعتماد افزوده است.»
دکتر کبریایی‌زاده گفت: «دولت مدعی است که به بخش سلامت ارز دولتی می‌دهد اما این واقعیت ندارد و شعاری بیش نیست. ۸۰درصد از هزینه‌های تولید دارو با نرخ آزاد تأمین می‌شود. حقوق و دستمزد، هزینه‌های جاری، مواد جانبی، مواد بسته‌بندی و… تماماً با نرخ ارز آزاد تأمین می‌شوند و کمر صنعت دارو را شکسته‌اند. اینها را دولت کاملاً رها کرده و نه تنها ارز نیمایی به این بخش‌ها تعلق نمی‌گیرد بلکه دولت حتی به آنها نظری ندارد. »
نائب رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، بیان کرد: «اولویت در سیاستگذاری نباید انتقال سوبسید نابجا، غیرکارآمد و فسادانگیز باشد. دولت باید با حذف سوبسیدهای مفسده‌انگیز، رانت‌زا و مخرب اقتصاد سالم برای مدیریت هزینه و منطقی کردن مصارف در جهت کارآمدی و بهره‌وری بیشتر تلاش کند.»
او گفت: «از من سؤال شده بود که آیا منابع ارز نیما بی‌انتها بوده و به راحتی در دسترس بوده و مشکل تخصیص و تأمین حل می‌شود؟ جواب من این است آنچه مسلم است ارز نیمایی یا ارز تک نرخی دارای رانت و فساد کمتری است. شواهد موجود بازار نیز گویای آن است که دسترسی به ارز نیما بسیار راحت‌تر از ارز دولتی است. با وجود تحریم‌ها بازار کشور همچنان شاهد حضور کالاهای لوکس و غیرضروری خارجی است. این تناقضات برای مردم قابل درک نیست. شما هرکالای لوکسی را می‌توانید بخرید درحالیکه تأمین ارز دولتی داروهایی که مورد تأیید سازمان غذا و داروست گاهی بیش از ۳ ماه به طول می‌انجامد.»
دکتر کبریایی‌زاده افزود: «تکلیف حاکمیت، حکمرانی خوب و اندیشیدن به آینده بهتر است و آینده بهتر با روش حل مسائل درست و تصمیم‌گیری‌های منطقی امکان‌پذیر است. قطعاً با خودفریبی و فریب دیگران نمی‌توان به این اهداف رسید. دولتی که با کسری بودجه وحشتناک مواجه است نمی‌تواند قول‌های عجیب و غریب به صنعت دهد.»
او گفت: «دولت مسئول این است که شاخص‌های نظام سلامت را بالا برده و کیفیت دارو را تضمین کند، دولت باید دسترسی به دارو را تسهیل کند و همچنین نشنالیتی را در صنعت دارو رقم بزند. به جرئت می‌گویم ارز چندنرخی همه این موارد را مخدوش می‌کند. برخی از کارخانجات داروسازی ما کل نیاز دارویی سال ۱۳۹۸ را تولید کرده‌اند ولی در انبارها موجود نیست چراکه به کشورهای همسایه قاچاق می‌شوند و رسماً هم اجازه صادرات نداریم.
دکتر کبریایی‌زاده گفت: تصمیمات غلط، ناپخته و نابخردانه زیادی در طول یکسال و نیم گذشته گرفته شده که به ایجاد مشکلات فراوان در صنعت دارو منجر شده است و دود این مشکلات هم به چشم صنعت دارو و مردم می‌رود.
دولت به مشکلات صنایع دارویی دامن زده است
در ادامه بخش دوم مناظره دکتر کبریایی‌زاده گفت: «الان هم تقریباً ارزی که در صنایع دارویی استفاده می‌شود، آزاد است؛ بخشی از آثارش در قیمت دیده شده است. بخش دیده نشده و فشار آن روی صنعت وجود دارد. دولت با قلدری مانع از این شده که صنایع دارویی بتواند در این زمینه درست عمل کند. چرا مجلس از دولت نپرسید که میزان مازاد درآمد ارزی را چرا وارد زندگی مردم یا صنایع دارویی نکرد؟»
او ادامه داد: «ما از دوستان بانک مرکزی پرسیدیم که شما موافقید که تخصیص ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی ادامه یابد؟ آنها گفتند ما هم مخالف ادامه این روند هستیم. آقای دکتر حریرچی و دولت تلاش کردند تا به صنایع دارویی ارز داده شده است. اما آیا این ارز به حق داده شده است؟ به عدالت تقسیم شده است؟»
دکتر کبریایی‌زاده افزود: «نکته بعدی این است که دولت بحثی را مطرح می‌کند که من ارز دولتی را به بخشی از کالاها می‌دهم. به روغن‌نباتی، کنجاله و خوراک دام مثلاً. اما ما موافقیم که این روند اصلاح شود و بعضی از این ارزهای دولتی که به اشتباه به بعضی کالاها و محصولات داده می‌شود حذف شود. ارز دولتی تخصیص یافته، پس باید به دارو داده شود.»
نائب رییس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران ادامه داد:« اما درباره صادرات و قاچاق دارو بحثی وجود دارد. اطلاعات دارویی کشور مدتی است مخدوش شده و برای من هم قابل دسترسی نیست. اما برای بعضی دوستان و مدیران قابل دسترس است. در مناطق مرزی و در داروخانه‌ها اتفاق‌های نامطلوبی دارد می‌افتد، دولت باید این موارد و این روند رو به رشد قاچاق را ببیند. اگر نرخ ارز دارو آزاد شود، ما بررسی کردیم کل میانگین افزایش قیمت در سال ۱۳۸۰ شد ۱۵درصد. الان اگر این اتفاق بیفتد اثر نرخ ارز در قیمت تولید داخل ماکسیمم ۲۵درصد افزایش خواهد داشت.
او در پایان گفت: «مشکل بعدی کمبود نقدینگی است. دولت در گذشته منصفانه با بنگاه‌ها رفتار می‌کرد. امروز اما این رفتار تغییر کرده و عملکرد بد دولت مشکل نقدینگی ایجاد کرده است. قطعاً با این سیاست‌های غلط، آینده صنعت دارویی رو به نابودی است. صنعت دارویی ایران بالاترین حد نوآوری را دارد، در یک سال گذشته که تخصیص ارز برای تحقیقات متوقف شده و دفتر تحقیقات شرکت‌ها را بسته‌اند آینده خوبی برای این صنعت رقم نمی‌خورد و آینده ما بهتر از امروز نخواهد شد.»
