نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران: تجربه موفق در قیمت داروهای OTC را می‌توان توسعه داد

دکتر اکبر برندگی چندی پیش در گفت و گوی اختصاصی با ماهنامه دنیای بهداشت با تشریح دلالیل کمبود نقدینگی در صنعت داروسازی، به ارایه راهکارهایی در زمینه پرداخت . به گفته وی دولت دوازدهم باید از حضور خود در عرصه قیمت‌گذاری دست بردارد و از تجربه‌های پیشین استفاده کند. متن کامل این گفت و گو به شرح زیر است:

به گزارش سندیکا به نقل از ماهنامه بهداشت، صنعت داروسازی کشور، یکی از مهم‌ترین مهره‌های زنجیره تامین دارو در سال‌های متمادی بوده است و با تامین ۹۷ درصد نیازهای دارویی کشور، نشان داد که ظرفیت این صنعت برای تامین نیازهای دارویی منطقه نیز کافی است. با این حال در سال‌های اخیر وضعیت مشکلات نقدینگی این صنعت را بسیار تحت فشار قرار داده و اگر مسئولین به آن رسیدگی نکنند، زنجیره تامین دارو به شدت به مشکل خواهد خورد. اکبر برندگی، نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی، درباره ریشه نقدینگی می‌گوید: مهمترین علت کمبود نقدینگی، طولانی شدن دوره وصول مطالبات شرکت‌های تولیدی از پخش‌هاست که متعاقب عدم پرداخت به موقع مطالبات شرکت‌های پخش از مصرف‌کنندگان دولتی و تامین اجتماعی است.

برندگی معتقد است که با وجود اینکه بزرگترین مصرف کننده دارو، سیستم بیمارستان‌های دانشگاهی و تامین اجتماعی است که دولت برای کم کردن هزینه‌های خرید دارو خود مکانیسم سرکوب قیمت داروی تولید داخل را سرلوحه خود قرار داده است. برندگی می‌گوید: از سوی دیگر هر سال هزینه‌های تولید اعم از مزد کارگر، قیمت انرژی و قیمت ماده اولیه و … حداقل ۱۵ درصد رشد می‌کند بدون اینکه همزمان قیمت دارو اصلاح شود. این به نفع مصرف کننده بزرگی مانند دولت است. به بیان دیگر دولت مطالبات تولیدکننده را به موقع پرداخت نمی‌کند و به تولیدکننده وام از خود دولت (صندوق توسعه و بانکها) را تجویز می کند و این دور باطل سال‌هاست کمر تولید کننده را به خاک رسانده است.

نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی با بیان اینکه حذف ارز مبادله‌ای دومین عامل کمبود نقدینگی شرکت‌های داروسازی است، توضیح می‌دهد: در سال‌های قبل ارز غیر آزاد برای خرید ماشین آلات تولیدی، ماده موثره، ملزومات تولید و … از سوی دولت اختصاص داده می‌شد ولی اکنون این ارز صرفا برای ماده موثره، آن هم با مشکلات بسیار، داده می‌شود. تحریم‌های چند ساله و عدم گشایش اعتبارات اسنادی نیز موجب شده تا تولیدکننده برای پرداخت طلب طلبکاران خارجی ارز مربوطه را از راه‌هایی مانند صرافی، به صورت نقد و با پرداخت هزینههای بالا و تبدیل چندباره ارز انجام دهد. بنابراین این تحمیل هزینه‌های مازاد در قیمت تمام شده، تاثیر بالایی در کمبود نقدینگی دارد زیرا در قیمتگذاری اصلا منظور نشده است.

از سوی دیگر تامین کنندگان داخلی ماده موثره نیز تقریبا اغلب مواد بینابینی خود را از خارج از کشور تامین می‌کنند؛ در نتیجه هر ساله مجبور به افزایش قیمت هستند ولی به دلیل اینکه تولیدکنندگان دارو نمی‌توانند این افزایش قیمت را در قیمت تمام شده خود لحاظ کند، صنعت داروسازی هر روز با بحران کمبود نقدینگی‌اش بیشتر مواجه می‌شود.

نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران ضمن بیان این موضوع که کاهش قیمت داروهای وارداتی از اقدامات مهم دولت یازدهم است، خاطرنشان کرد: کاری که سال‌های سال مغفول مانده بود و بیماران زیادی را فقیرتر کرد.

در بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل نقش استراتژیک داروهای وارداتی و لزوم کنترل قیمت برای حمایت از بیماران، دولت خود در تامین و مناقصه خرید دارو ورود پیدا می‌کند که در کنترل قیمت‌ها بسیار موثر است. نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی درباره اقدامات دولت‌ها در این زمینه می‌گوید: متاسفانه طی دهه قبل نقش دولت با تعطیل کردن شرکت‌های سهامی داروی کشور از بین رفته است. در این شرایط واردکنندگان بدون کنترل و نظارت، داروهای وارداتی به خصوص داروهای فوریتی را وارد می‌کردند. این داروها برای بیماران هزینه‌های گزافی به همراه داشت که با عملکرد مناسب دولت یازدهم این موضوع کنترل شده است.

با اینکه کاهش قیمت دارو، برای دسترسی مردم بسیار خوب است، اما نباید تاثیرات منفی آن را برای صنعت داروسازی نادیده گرفت. برندگی در این خصوص می‌گوید: متاسفانه دولت به جای حمایت از تولید داخل و دادن قیمت‌های مناسب به کارخانه‌های تولیدی، بدترین سختگیری‌ها را روی داروهای تولید داخل دارند که عملا تفکر توسعه و انجام اصلاحات لازم برای ارتقا GMP را با مشکل روبرو کرده است.

برندگی معتقد است که با این اقدامات سختگیرانه، عملا صنعت دارو کوتوله و ضعیف نگه داشته می‌شود به طوری که کل گردش ریالی و ارزی صنعت دارو با اختلاس یکی از متخلفین محترم برابری می کند. در نتیجه با این اوصاف نمی توان پنجه در پنجه رقبای چند ملیتی انداخت و گرفتن بازار ار آنها در کشورهای منتقه را انتظار داشت.

برندگی با اشاره به آزاد شدن قیمت داروهای OTCمعتقد است که می‌توان این تجربه را توسعه داد و می‌گوید: «دولت آینده باید از حضور خود در عرصه قیمت گذاری دست بردارد. آزادسازی قیمت داروهای OTC تجربه موفقی بود که هزینه‌ای هم بر دولت و بیمه تحمیل نکرد.

با این حال باید دید که دولت آینده چه برنامه‌ای برای حوزه دارو دارد. دارویی که از سویی سلامت مردم را در دست دارد و از سویی صنعتی است که می‌تواند برای ایران نام‌آور باشد و آن را در سطح بین‌المللی مطرح کند. کما اینکه تاکنون در خصوص برخی از داروهای بیماری‌های خاص به این موفقیت دست یافته است.

سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران

تضادهای مهم و ساختاری در سیاست‌گذاری‌های کلان دارو

شروط سازمان غذا و دارو برای تولید داروی چینی در ایران

تبریک نوروزی اعضای هیئت‌مدیره سندیکا