رییس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در گفت و گو با روزنامه سپید: ضرورت بازنگری قیمت داروهای سنتی توسط وزارت بهداشت

دکتر عباس کبریایی زده، رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در گفت و گوی اختصاصی با روزنامه پزشکی سپید معتقد است شیوه قیمت‌گذاری داروهای سنتی تولیدشده توسط شرکت‌های داروسازی ایرانی توسط وزارت بهداشت موجب آسیب‌پذیر شدن این شرکت‌ها شده و وزارت بهداشت نیز در تغییر این روندها اهمال کرده است. به گفته رییس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران این در حالی است که روش قیمت‌گذاری داروهای جدید که در آن وزارت بهداشت اجازه می‌دهد ۳۰ تا ۷۰ درصد قیمت برندها به داروهای داخلی قیمت بدهند، می‌تواند به رشد و توسعه صنعت داروسازی در ایران بینجامد و سایر کشورهای درحال‌توسعه نیز از همین شیوه قیمت‌گذاری استفاده می‌کنند. گفت و گوی اختصاصی وی بدین شرح است:

:شیوه قیمت‌گذاری توسط وزارت بهداشت بسیار مورد انتقاد شرکت‌های داروسازی قرار دارد. به نظر شما نباید در این زمینه بازنگری صورت بگیرد؟
در حال حاضر آنچه به‌عنوان آیین‌نامه قیمت‌گذاری وجود دارد اگر به‌درستی اجرا شود، بسیار خوب است. اگر آیین‌نامه قیمت‌گذاری موجود اجرا شود که به وزارت بهداشت اجازه می‌دهد ۳۰ تا ۷۰ درصد برندها به داروهای تولید داخلی قیمت بدهند و از نظام cost-plus یا قیمت تمام‌شده خارج شوند، می‌تواند به رشد و توسعه جدی در صنعت داروسازی منجر شود. خوشبختانه در حال حاضر در بسیاری از موارد کمیسیون‌های قیمت‌گذاری برای داروهای جدید این کار را انجام می‌دهند، اما چالش جدی صنعت داروسازی در مورد داروهای قدیمی است که تورم و سایر مسائل موجب شده قیمت تمام‌شده آنها بالا رفته و حاشیه سود صنعت به‌شدت کاهش پیدا کند. مهم‌ترین آنها هزینه‌های مالیات بر ارزش‌افزوده است و سایر مولفه‌ها مانند حقوق، دستمزد و قیمت تمام‌شده در خصوص مواد اولیه و سایر کالاها نیز تاثیرگذار است. همین‌طور حق بیمه‌ای که پرداخت می‌کنند.

مجموعه این مسائل موجب شده داروهای سنتی که به روش قیمت تمام‌شده در گذشته قیمت‌گذاری شده‌اند، صنعت داروسازی را آسیب‌پذیر کنند. انتظار ما از وزارت بهداشت این است که داروهای سنتی که در گذشته به روش قیمت تمام‌شده یا cost-plus قیمت‌گذاری شده‌اند، به‌صورت مرتب موردبازنگری قیمت قرار گیرند. یکی از گلایه‌ها همواره این بوده است که وزارت بهداشت در زمینه بازنگری‌ها تعلل و کوتاهی داشته است، اما در خصوص داروهای جدید سیاستی که وزارت بهداشت در پیش‌گرفته است، بسیار خوب بوده و باید موردحمایت قرار بگیرد. این سیاستی است که تمامی کشورهای درحال‌توسعه که به صنعت داروسازی بها می‌دهند، در پیش‌گرفته‌اند. من امیدوار هستم سرمایه‌گذاری در زمینه تولید مولکول‌های جدید با این سیاست‌گذاری‌ها رشد و توسعه پیدا کند.

یکی از اعتراضات شرکت‌های تولیدکننده داروی داخلی این است که فرآیند ثبت مولکول‌های تولیدشده، ورود به فهرست و بیمه شدن آنها بسیار به طول می‌انجامد و این مسئله موجب کاهش سرعت رشد و توسعه شرکت‌ها می‌شود، در این زمینه باید چه اصلاحاتی صوت بگیرد؟
من معتقد هستم وزارت بهداشت برای ورود داروها به فهرست داروهای ایران برای تولیدکنندگان داخلی باید تساهل بیشتری به خرج دهد و سهولت بیشتری قائل باشد. متاسفانه در این زمینه سختگیری‌هایی وجود دارد، اما رسیدگی به پرونده ساخت دارو فرآیندی نسبتاً طولانی است که به دلیل رسیدگی به مستندات کیفیت ضرورت دارد. در این بخش ما معتقد هستیم وزارت بهداشت ضمن اینکه رسیدگی‌های سخت‌گیرانه‌ای را نسبت به کیفیت فرآورده‌های دارویی دارد، می‌تواند با افزایش تعداد کارشناسان خود سرعت کار را بالا ببرد.

در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از برجام بازار دارویی کشور با بهبود و تحول نیز روبه‌رو بوده است؟

برجام به‌صورت محسوسی بر روابط بانکی شرکت‌های دارویی تاثیر گذاشته است. بالاخره کاهش نرخ تورم نیز به‌شدت بر کاهش قیمت تمام‌شده تاثیر داشته است. در بررسی‌هایی که از گزارش‌های صورت‌های مالی سال گذشته شرکت‌های دارویی داشته‌ایم، هزینه‌های مالی روند نزولی داشته است و درمجموع شرایط پس از برجام هم روابط بین‌المللی شرکت‌ها را بهبود بخشیده است و هم بر روابط بانکی آنها تاثیر مثبت داشته است. شرایط صادرات ما به‌سرعت در حال بهبود است. روابط ما با روسیه، اوکراین، آذربایجان، عراق و …نشان‌دهنده این مسئله است که در سال‌های آینده جهش صادرت دارویی بسیار خوبی را خواهیم داشت.

تعامل ایران با شرکت‌های بزرگ دارویی جهان پس از برجام چگونه بوده است؟
شرکت‌های بزرگ دارویی عموماً فروشنده دارو به ایران هستند و کمتر حضور آنها را به جهت سرمایه‌گذاری در ایران است. البته یکی از این شرکت‌ها سال گذشته برای سرمایه‌گذاری در ایران اقداماتی را انجام داده و زمین هم خریداری کرده است. من امیدوار هستم با حضور شرکت‌های بزرگ بتوانیم زمینه را برای توسعه صنعت داروسازی کشور با رویکردی جهانی فراهم کنیم.

چه مسائلی موجب می‌شود شرکت‌های بزرگ تمایل چندانی به سرمایه‌گذاری در ایران نداشته باشند؟

حضور شرکت‌های بزرگ داروسازی در ایران تابعی از شرایط بین‌المللی است. یعنی این‌گونه نیست که تصور کنیم یک شرکت بین‌المللی صرفاً برای اندازه بازار در یک کشور سرمایه‌گذاری می‌کند. مولفه‌های سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی بسیار تاثیرگذار هستند. ازاین‌رو می‌بینیم که در شرایط پسابرجام رویکرد این شرکت‌ها نسبت به ایران نیز تغییر کرده است.

به‌محض اینکه شرایط سیاسی کشور بهبود پیدا کرد شرکت‌های بزرگ دارویی برای سرمایه‌گذاری در ایران اقدام کردند و یکی از آنها حتی ساختمان‌سازی خود در ایران را نیز آغاز کرده است. اما طبیعی است که حضور وسیع‌تر شرکت‌های دارویی بزرگ دنیا نیازمند زمان است. البته باید این موضوع را هم مدنظر داشته باشیم که چون ایران، کشوری ژنریک‌ساز بوده و شرکت‌های ما درزمینه تولید داروهای ژنریک پیشرو هستند و در منطقه و گاه حتی در دنیا حضور دارند، شرکت‌های بزرگ بین‌المللی خیلی هم از این موضوع استقبال نمی‌کنند که وارد بازار ایران شوند.

سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران

دکتر شیبانی : قیمت‌گذاری داروهای OTC در سازمان غذا و دارو مورد اعتراض سندیکا و صاحبان صنایع داروسازی است

برگزاری مراسم دیدار نوروزی اعضای سندیکای صاحبان دارویی با حضور دکتر دیناروند

کتاب مرجع دارو و تجهیزات پزشکی