فرصتها و چالشهای پیش روی صنعت داروی ایران در مسیر الحاق به سازمان جهانی تجارت در میزگرد نخست نشست تخصصی خبرگان نظام دارویی کشور با سخنرانی دکتر میرهادی سیدی عضو هیات علمی و مشاور موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، دکتر امیرهوشنگ فتحیزاده و دکتر علی زاهد طلبان دیگر اعضای هيات علمي موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني برگزار شد.
در ابتدای این میزگرد دکتر سیدی بیان کرد: در خصوص الحاق به سازمان جهانی تجارت دو رویکرد وجود دارد. عده ای معتقدند که ما باید ابتدا شروع به انجام اقدامات ضروری داخلی برای کسب آمادگی لازم برای الحاق کنیم و پس از انجام این اقدامات درخواست الحاق خودمان را به جریان بیندازیم. گروه دیگری معتقدند که کسب آمادگی باید در جریان الحاق صورت گیرد چرا که در این روند حدود یک دهه و حتی بیشتر فرصت وجود دارد. اما باید به سرعت الحاق را آغاز کنیم چراکه هزینههای عدم الحاق بسیار زیاد است و متاسفانه ما متوجه این امر نیستیم. از طرفی الحاق به سازمان تجارت جهانی یک ابزار است نه هدف و باید توانایی استفاده از این ابزار را دریابیم.
وی افزود: بدون شک الحاقwto بهواسطه تعامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با دیگر کشورها موجب پایین آمدنهزینههای مبادله میشود. صرف نظر از این مورد، یکی از مهمترین مزایای الحاق به این سازمان، تجارت عادلانه است.
مشاور موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی در توضیح دیگر مزایای عضویت در سازمان تجارت جهانی خاطرنشان کرد: متاسفانه وضعیت دریافت خدمات در کشورهای در حال توسعه ضعیف است و همزمان با الحاق به سازمان تجارت جهانی و ورود بانکهای خارجی، شاهد تحول صنعت خواهیم بود. از سوی دیگر wto قانون را به جای قدرت مینشاند و این امر به نفع کشورهای عضو است.
وی تصریح کرد: مشکل بازار فعلی داروی کشور، نه پتنت است و نه دهها دلیل دیگری که کارشناسان بر آنها تاکید میکنند. بلکه مشکل فعلی ما رقبای ژنریک جهانی است که تنها راه مقابله با آنها، گسترش صادرات و رقابت در عرصه بینالمللی است. متاسفانه یکی از مهمترین عیبهای فعالان صنعت داروی کشور ما این است که فکر میکنند همه جز آنها صادرکننده هستند.
در ادامه، دکتر زاهد طلبان ضمن اشاره به اهمیت عضویت در سازمان تجارت جهانی گفت: امروز این سازمان به سه رکن تجارت کالا، خدمات و همچنین حقوق مالکیت فکری توسعه پیدا کرده است که نشان از وسعت آن است.
وی با اشاره به حضور ۱۶۲ عضو قطعی در این سازمان، تصریح کرد: قریب به اتفاق کشورهای دنیا در سازمان تجارت جهانی عضو هستند. کمااینکه مجموع مساحت کشورهای غیر عضو، کوچکتر از ایران است.
زاهدطلبان با یادآوری اصل استثنائات سراسری در این سازمان، خاطرنشان کرد: حوزههای اثرگذاری عضویت در سازمان در هر کشور، از سه رکن اصول سازمان، موافقتنامهها و پروتکل الحاق ریشه میگیرد و کلیدیترین هدف همه این تشکیلات دنبال شده تسهیل دسترسی به بازار است.
در ادامه دکتر فتحیزاده دیگر سخنران این میزگرد با هشدار نسبت به برخی معایب عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، گفت: اکنون که در مسیر الحاق قرار گرفتهایم، نباید ابعاد مختلف را نادیده بگیریم. نباید تصور کنیم مقررات این سازمان اندک و ساده است و میتوان از کنار آن گذشت.
وی همچنین اظهار داشت: کشور چین که ضمن الحاق طولانی مدت ۱۵ ساله و هدفمند، همه ابعاد را درنظر گرفته بود، در نهایت به خاطر رعایت نکردن یکی از بندها، دعوای بزرگی را به اروپا باخت بر همین اساس باید همه جوانب را در نظر داشتهباشیم.
عضو هيات علمي موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني خاطرنشان کرد: با عضویت در این سازمان، صلاحیت دادگاه جهانی را به رسمیت میشناسیم و نظام حل اختلافات سازمان تجارت جهانی که بسیار حرفهای است، مرجع رسیدگی به اختلافات خواهد شد.
وی در پایان افزود: پس از الحاق به سازمان تجارت جهانی، نباید تصور کنیم که میتوانیم برای پنت دارو فرصت بگیریم. بلکه مقررات مربوطه را از همان زمان الحاق باید رعایت کنیم.