الناز دیمان- مهندس حسن ریاحی، عضو هیئت‌مدیره و بازرس اول سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران سابقه‌ای بیش از سی‌ساله در صنعت داروسازی ایران دارد. وی که مؤسس و مدیرعامل گروه دارویی مهبان است، به سؤالات ما در خصوص نمایشگاه ایران فارما و مسائل روز صنعت داروسازی ایران پاسخ داد.
آقای ریاحی، عملکرد نمایشگاه بین‌المللی «ایران فارما» را در طی سال‌هایی که برگزار شده، چطور ارزیابی می‌کنید؟
نمایشگاه «ایران فارما» محلی برای به نمایش‌گذاشتن دستاوردهای جدید و قدرت صنعت داروسازی کشورمان و دیگر کشورهای شرکت‌کننده در زمینۀ صنعت داروسازی است. در طی این سال‌ها دراین نمایشگاه داروهای جدید متعددی به نمایش گذاشته شده و نمایشگاه گامی به‌منظور بهبود و تسهیل روند صادرات و آگاهی دست‌اندرکاران صنعت داروسازی بوده است.
در این نمایشگاه شرکت‌های خارجی دستاوردهای جدیدشان در زمینۀ ماشین‌آلات داروسازی را به نمایش می‌گذارند. این موضوع باعث می‌شود صنعت داروسازی با آخرین فناوری‌های روز دنیا آشنا شده و به آن مجهز شود که خوشبختانه این اتفاق در دوره‌های پیشین رخ داده است.
ایران فارما همچنین محلی برای آشنایی دانشجویان، پژوهشگران، تولیدکنندگان و داروسازان با آخرین دستاوردهای صنعت داروسازی در جهان است. درواقع این نمایشگاه می‌تواند حلقۀ اتصالی برای دانشگاه و صنعت باشد.
گاهی در رسانه‌ها صحبت از بی‌اعتماد مردم به داروهای تولید داخل می‌شود. به‌نظرتان رویداد ایران فارما می‌تواند گامی مثبت برای اعتمادسازی در این حوزه بردارد؟
شایعات و صحبت‌های غیرعلمی در همۀ زمینه‌ها وجود دارد و حوزۀ دارو نیز از این قاعده مستثنی نیست. صنعت داروسازی در ایران پیشرفت‌های بسیار مهم و قابل‌تقدیری داشته و قطعاً همۀ داروهای ایرانی پس از آزمایش‌های دقیق کنترل کیفیت که منطبق با استاندارهای جهانی هستند، روانۀ بازار می‌شوند. کیفیت داروهای تولید داخل تقریباً برابر با داروهای تولیدشده در کشورهای پیشرفته است. داروهای ایرانی سال‌هاست در کشورما و دیگر کشورها مورداستفادۀ بیماران قرار گرفته و بیماران زیادی با آن‌ها درمان شده‌اند و رضایت زیادی از مصرف آن‌ها وجود دارد.
برنامۀ گروه تولیدی شما برای نمایشگاه ایران فارمای سال ۹۸ چه خواهد بود؟
گروه «مهبان» شامل شش شرکت، مشتمل بر شرکت‌های تولید مواد اولیه (مهبان شیمی)، داروسازی (مهبان دارو) و شرکت پخش (پخش مهبان دارو) و شرکت‌های بازرگانی ریاحی، مهبان فارمد و مهبان داروگستر پارس است. ما به‌صورت کامل محصولاتمان را در نمایشگاه ایران فارما ارائه داده و در معرض دید بازدیدکنندگان و شرکت‌کنندگان قرار خواهیم داد. امیدواریم در این نمایشگاه بتوانیم بهتر از قبل در معرفی محصولات و خدماتمان موفق شویم.
دارو یا محصول جدیدی در ایران فارما ارائه خواهید کرد؟
بله، در شرکت «مهبان شیمی» پنج مادۀ اولیۀ جدید ساخته شده است که در نمایشگاه خواهید دید. در شرکت «مهبان دارو» خط تولید جدیدمان به‌تازگی راه‌اندازی شده و در آن قرار است داروهای منحصربه‌فرد جدید و همچنین مکمل‌های دارویی تولید شوند. تابه‌حال هشت مکمل دارویی جدید تولید شده و فکر می‌کنم تعداد این محصولات تا پایان سال به بیست‌وهشت قلم برسد. در قسمت محصولات نهایی نیز با سه داروی جدید در نمایشگاه حضور خواهیم داشت.
پیشنهادی برای هرچه بهتر برگزارشدن نمایشگاه ایران فارما دارید؟
به نظرم نمایشگاه ایران فارما، هر سال بهتر از سال قبل برگزار شده و شاهد رشد خوب و چشمگیر آن بوده‌ایم. من یکی از اعضای برگزارکنندۀ این نمایشگاه هستم و ما هر سال همۀ تلاشمان را می‌کنیم تا نمایشگاه به بهترین شکل برگزار شود. البته همچنان جای کار بیشتری برای ارتقای نمایشگاه وجود دارد. متأسفانه باتوجهبه تحریم‌های ظالمانه، برخی شرکت‌های خارجی در این رویداد شرکت نمی‌کنند؛ اما ما امیدواریم در سال‌های آتی شاهد حضور تعداد بیشتری از شرکت‌های معتبر خارجی در نمایشگاه باشیم.
آمار شرکت‌کنندگان خارجی امسال کمتر از سال‌های گذشته است؟
بله، کمتر است. نقل و انتقالات ارز کمتر و مشکل‌تر است و صنعت را تحت‌الشعاع قرار داده؛ اما امیدوارم شرکت‌های داخلی با حضور پررنگشان در نمایشگاه امسال جای خالی برخی شرکت‌های خارجی را پر کنند. تا جایی که اطلاع دارم، اکثر شرکت‌های دارویی داخلی در ایران فارما شرکت خواهند داشت.
نمایشگاه ایران فارما بخش‌های جانبی مانند نمایشگاه کتاب، کارگاه‌های آموزشی و ملاقات صادراتی دارد. آیا در سال‌های گذشته از این بخش‌ها استفاده کرده‌اید یا امسال برنامه‌ای برای حضور در آن‌ها دارید؟
در کنار نمایشگاه ایران فارما، کارگاه‌هایی برای بخش‌های صنعتی برگزار می‌شوند که برای رشد صنعت داروسازی کشور مفید هستند. همچنین حضور دانشجویان و داروسازان در نمایشگاه فرصتی مغتنم برای افزایش سطح علمی و آشنایی بیشتر با صنعت داروسازی و اطلاعات به‌روز این عزیزان است.
در بخش ملاقات صادراتی قبلاً حضور داشته‌ایم و امسال نیز صحبت‌هایی داشته‌ایم تا بتوانیم تولیداتمان را به کشورهای هم‌جوار صادر کنیم. البته تحریم‌ها بر بخش صادرات نیز اثرگذار بوده و به خصوص در بخش تبادلات ارزی مشکل‌ساز شده است؛ اما به‌هرحال ما باید حرکت روبه‌جلو را ادامه دهیم.
آیا نمایشگاه ایران فارما می‌تواند در این بخش، یعنی صادرات و مقابله با تحریم‌ها به شرکت‌ها کمک کند؟
قطعاً می‌تواند مؤثر باشد. معرفی محصولات به شرکت‌ها و نماینده‌های آن‌ها می‌تواند مسیر را برای صادرات هموار کند.
شرکت‌های دارویی «مهبان» جزو شرکت‌های دانش‌بنیان است و شرکت‌های دانش‌بنیان همواره نیاز به جذب نخبه‌ها برای ارتقای کیفیت و نوآوری دارند. گروه مهبان چقدر در راستای جذب نخبگان تلاش کرده است؟
ما از حضور نخبگان استقبال می‌کنیم و بسیاری از همکاران جوانی که با آن‌ها همکاری داریم، دکترای شیمی و داروسازی از بهترین دانشگاه‌ها را دارند. باتوجهبه اینکه کارخانه‌های ما در شهرستان ساوه قرار دارند، برای راحتی این عزیزان ساختمان مسکونی نیز ساخته‌ایم تا مشکلی برای رفت‌وآمد نداشته باشند. قطعاً از حضور افراد متخصص استقبال کرده و همواره برای جذب نخبگان تلاش می‌کنیم.
باتوجهبه آماده‌سازی خطوط تولید آزمایشی و فراهم‌سازی امکانات تحقیق در مقیاس‌های کوچک می‌توانیم این امکانات را در اختیار پژوهشگران و دانشمندان و افراد متخصصی که تمایل به کارهای جدید و نوآوری دارند، ولی امکانات آن را ندارند، قرار دهیم تا در کارخانه‌های مهبان دارو یا مهبان شیمی در قسمت پایلوت به ایده‌هایشان جامۀ عمل بپوشانند و به رشد خودشان و این صنعت و کشورشان کمک کنند.
اگر قرار باشد از وزیر بهداشت سؤالی کنید یا درخواستی داشته باشید، چه خواهد بود؟
مهم‌ترین درخواست ما این است که از تولید داخلی حمایت شود. همچنین در زمینۀ اعتبارات بانکی به شرکت‌ها و کارخانه‌های دارویی کمک کنند. ما امیدواریم حمایت‌های بودجه‌ای خاصی را برای نوسازی صنایع دارویی در نظر بگیرند؛ چراکه صنایع دارویی دائماً به نوسازی و نوآوری نیاز دارند تا به‌روز باشند. قیمت داروهای تولید داخل هم باید به‌نحوی اصلاح شود که هزینه‌های تولید را پوشش دهد و با افزایش نقش حمایتی بیمه‌ها جلوی فشار به مصرف‌کنندگان نیز گرفته شود. و در نهایت هم اینکه اصلاح مارژین شرکت‌های پخش دارویی به‌نحوی کارشناسی و اصلاح شود که این شرکت‌ها بتوانند به کار خود ادامه دهند و مشکلات چرخۀ توزیع دارو نیز برطرف گردد.
منبع: ماهنامه غذا و دارو
