به نام خدا
دومین نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته (ایران‌فارما) در شرایطی برگزار شد که سایه شوم تحریم های ظالمانه بر کشور پس از توافقات هسته‌ای رو به کاهش رفته و کشور در شرایطی قرار دارد که می تواند مسیر رشد و توسعه را روانتر بپیماید. لغو تحریم های بین المللی انگیزه شرکت‌های دارویی دنیا را برای حضور موثرتر در بازارهای دارویی ایران و همچنین زمینه حضور شرکت‌های ایرانی را در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای فراهم نمود. این در حالیست که اولین نمایشگاه اختصاصی صنایع دارویی ایران (ایران‌فارما ۱) در شرایطی برگزار شد که به دلیل اعمال تحریم‌ها، روابط اقتصادی و بانکی مانند امروز روان و آسان نبود. طی دو سال گذشته، تلاش زیادی صورت گرفت تا ایران‌فارما ۲ با حضور و مشارکت جدی‌تر صنایع داخلی و خارجی برگزار گردد. هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران از همان زمان در اولین جلسات خود تصویب نمود که فضای نمایشگاه دوم با حضور شرکت‌های تولیدی یا شرکت‌هایی که به نوعی در امر تولید مشارکت دارند (از قبیل صنایع تولیدکننده مواد اولیه، بسته‌بندی، ماشین‌آلات و سایر صنایع پشتیبان) برگزار گردد. بر همین اساس، مهم‌ترین هدف از برگزاری نمایشگاه مذکور تقویت و پرشتاب‌تر نمودن رشد و توسعه صنعت داروسازی کشور با رویکرد اقتصاد مقاومتی دانش‌محور تبیین گردید.
صنعت داروسازی در ایران کارنامه درخشانی را طی سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ثبت رسانده‌است. فراموش نمی‌کنیم خدمات ارزشمند این صنعت در سال‌های جنگ و جهاد، منجر به تامین نیازهای دارویی کشور و جبهه های جنگ گردید و به حق می‌توان داروسازان و متخصصانی را که وابستگی کشور به صنایع خارجی را از ۸۰ درصد قبل از پیروزی انقلاب به کمتر از ۱۰ درصد پس از پایان جنگ تحمیلی رساندند، جهادگران داروسازی نامید.
این روند پس از جنگ همچنان ادامه داشته و بدون اغراق می‌توان ادعا نمود که صنعت داروسازی در ایران یکی از مهم‌ترین مصداق های اقتصاد مقاومتی و باور این فرمایش حضرت امام (ره) است که “ما می‌توانیم.”
امروز، صنعت داروسازی در ایران افتخار دارد که نزدیک به ۹۸ درصد نیاز دارویی جامعه را با حداقل وابستگی به خارج تامین نماید. این صنعت طی سال‌های گذشته به چنان رشد و توسعه‌یافتگی دست یافته‌است که می‌توان ادعا نمود در تمام اجزای زنجیره تامین دارو (از تولید مواد اولیه گرفته تا ماشین‌آلات ساخت، طراحی و اجرای خطوط تولید در اشکال مختلف شیمیایی، بیولوژیک، گیاهی و غیره) دانش و فناوری آن بومی شده‌است. صنعت داروسازی به چنان بلوغ علمی و فناوری دست‌یافته که می‌توان هدف‌گذاری در کشف مولکول‌های جدید را در برنامه این صنعت پیشرفته متصور بود.
دومین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌فارما با حضور نزدیک به ۴۰۰ شرکت ایرانی و خارجی برگزار شد. وسعت و تعداد شرکت‌های حاضر در ایران‌فارما ۲ به بیش از سه‌برابر دوره قبل رسید. بیش از بیست‌هزار نفر در روز اول نمایشگاه از این رخداد علمی و فناوری بازدید کردند. این‌ها همه حاکی از پویایی جامعه علمی و فنی کشور در این حیطه است. هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران علاوه بر هدف‌گذاری تولیدمحور بودن نمایشگاه، رویکرد شناساندن این صنعت استراتژیک را به سایر کشورها و تسهیل حضور این صنعت در بازارهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دنبال نمود. حضور ۹۱ شرکت خارجی در این نمایشگاه با هدف مشارکت در توسعه صنعت داروسازی ایران، بیانگر آن است که این هدف دست‌یافتنی است . به‌طوری‌که می‌توان ادعا نمود قبل از رسیدن به افق چشم‌انداز بیست‌ساله کشور ( افق ۱۴۰۴) ، تراز تجاری دارو مثبت و یکی از تخصصی‌ترین کالاهای تولیدی در کشورمان با حضور در سایر کشورها معرف دانش و مهارت متخصصان داروسازی ایران باشد. این نمایشگاه نشان داد که بیش از ۳۰۰ شرکت ایرانی فعال با دانش و فناوری بومی شده در تامین ۹۸ درصد نیاز دارویی کشور، قادرند وارد بازارهای منطقه ای و فرامنطقه ای شوند. به همین دلیل ضروری است مسئولان در دولت و مجلس به مشکلات این صنعت استراتژیک که تضمین کننده امنیت اجتماعی و سفیر دانش و فن آوری کشور است، توجه بیشتری مبذول داشته باشند.
مشکلاتی از قبیل:
۱- مقام معظم رهبری در سیاست های کلی نظام سلامت و همچنین اقتصاد مقاومتی بر محور بودن تولید در تنظیم مقررات و اختصاص فرصت‌ها و به خصوص یارانه‌ها تاکید فرمودند. انتظار می‌رود هر دو ابلاغیه معظم اله مد نظر تصمیم‌گیران در زمان اخذ تصمیم‌ها قرار گیرد.
۲- چرخه دریافت مطالبات از بیمارستان های دولتی مختل بوده و تاخیرهای طولانی در پرداخت وجوه داروهای فروخته شده به بیمارستان های دولتی، تامین مالی این صنعت را با چالش مواجه ساخته است.
۳- صنعت داروسازی ناگزیر است برای تامین منابع مالی خود با پرداخت هزینه‌های سنگین، منابع مالی مورد نیاز را از بانک‌های کشور، به خصوص بانک‌های خصوصی با بهره های بالا تامین نماید. به طوری که در اغلب شرکت ها سود پرداختی به بانک ها به عنوان هزینه مالی از سود سهامداران بیشتر شده است. این در حالی است که در اغلب کشورهای دنیا که صنعت داروسازی آنها رو به توسعه است، منا،بع مالی ارزان برای صنعتی که خریدار محصولات آن دولت است، از طریق خود دولت تامین می‌شود. بنابراین انتظار می‌رود همانند آن کشورها، دولت محترم جمهوری اسلامی ایران در این ارتباط اندیشه و تدبیری عاجل و کارگشا داشته باشد.
۴- تغییر مکرر و گاهی روزانه مقررات و ضوابط، به خصوص در دو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و صنعت، معدن و تجارت از یک سو و بانک مرکزی و گمرک از سوی دیگر به یکی از معضلات مهم فعالان صنعت داروسازی تبدیل شده است. امری که باعث شده صاحبان صنایع به منظور جلوگیری از تعطیلی خطوط تولید خود، موجودی انبارهای خود و درنتیجه نیاز به نقدینگی را افزایش دهند. حاصل این موضوع افزایش قمیت تمام شده و درنتیجه کاهش سودآوری صنعت خواهد بود.
۵- در قوانین دوره‌ای و سنواتی، به خصوص قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار تاکید شده است که ارکان دولت موظفند در صورت تغییر یا تنظیم ضوابط و مقررات، نظر سندیکا و صاحب حرف مربوطه را اخذ نماید. متاسفانه این بخش از قانون که مهم‌ترین ابزار توسعه و اطمینان بخش برای سرمایه‌گذاران است تعطیل بوده و هیچ یک از نهادهای مربوطه در این زمینه تعهدی برا ی خود قائل نیستند. به همین دلیل، چنانچه تنها همین بند از قانون اجرا شود و نهاد ها و سازمانها مکلف شوند که بدون نظر سندیکاها و انجمن ها ضابطه ای را تدوین یا تغییر ندهند، بسیاری از مشکلات روزمره و بی اعتمادی نهادینه شده در بخش سرمایه گذاری مرتفع خواهد شد.
۶- اصلاح ساختار مالیات در صنعت داروسازی با توجه به اینکه مصرف کننده دارو دولت از طریق بیمه ها و مراکز درمانی وابسته به دولت می‌باشد و حذف کامل مالیات ارزش افزوده در فرآیند تولید دارو.
همچنین به اطلاع میرسانیم، از این پس نمایشگاه ایران فارما به جای دوسالانه ، هر سال برگزار خواهد شد. اهداف برگزاری نمایشگاه در سال‌های آتی همچنان با هدف توسعه بازارهای منطقه ای و فرامنطقه ای این صنعت استراتژیک خواهد بود.
